Dịch máy là gì? Cách thức hoạt động, Lợi ích và Hạn chế

Dịch máy là gì? Đây là một phương pháp dịch thuật đang được sử dụng nhiều hiện nay với những lợi ích đáng chú ý. Tìm hiểu kỹ hơn về lợi ích, hạn chế của loại hình này thông qua bài viết của Thao & Co.

Machine translation (Dịch máy) là gì?

Dịch máy (Machine Translation) là phương pháp sử dụng trí tuệ nhân tạo và các thuật toán để chuyển đổi ngôn ngữ của nội dung. Giọng nói hoặc văn bản sẽ được dịch thuật một cách nhanh chóng mà không cần bất cứ sự tham gia trực tiếp nào của con người.

Hiện nay, dịch máy được áp dụng khá rộng rãi trong nhiều lĩnh vực và tình huống khác nhau. Các hoạt động giao tiếp cũng được chuyển ngữ một cách nhanh chóng, giúp người dùng tiết kiệm đáng kể thời gian.

Cách thức hoạt động của dịch máy là gì?

Hiện nay, có bốn phương thức dịch máy thường được sử dụng. Mỗi cách thức đều sẽ có ưu và nhược điểm khác nhau, cụ thể như sau:

1. Dịch máy dựa trên quy tắc (RBMT)

Tiếng Anh: Rule-based Machine Translation (RBMT)

Đây là cách thức dịch máy được thực hiện bằng cách áp dụng các quy tắc ngữ pháp và từ vựng để dịch thuật. Hệ thống sẽ phân tích cấu trúc câu của nội dung gốc để chuyển đổi và sắp xếp cho đúng với ngôn ngữ đích.

Tuy nhiên, cách thức này không hiệu quả đối với các nội dung có cấu trúc ngữ pháp không rõ ràng và chứa nhiều phép tu từ.

2. Dịch máy thống kê (SMT)

Tiếng Anh: Statistical Machine Translation (SMT)

Cách thức dịch thuật này sẽ hoạt động theo nguyên tắc phân tích những bản dịch đã có sẵn trước đó để thu thập dữ liệu. Từ đó, máy sẽ tiến hành dịch và mang đến cho người dùng những bản dịch hoàn chỉnh và có độ chính xác cao.

Nếu so với dịch máy dựa trên quy tắc thì phương pháp này cung cấp các nội dung có độ chính xác cao hơn. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một nhược điểm khá lớn đó là khả năng phân tích ngữ cảnh và tình huống.

💡 Đọc thêm: Dịch tiếng lóng là gì?

3. Dịch máy nơ-ron (NMT)

Tiếng Anh: Neural Machine Translation (NMT)

Với cách dịch máy này, máy móc sẽ thực hiện phân tích dữ liệu theo hệ thống nơ-ron lấy cảm hứng từ bộ não con người. Từ đó, các văn bản ở ngôn ngữ nguồn sẽ được hiểu sâu hơn, mang lại bản dịch tự nhiên hơn ở ngôn ngữ đích.

Hiện nay, phương pháp này đang được đánh giá cao nhất trong các cách dịch máy phổ biến. Tuy nhiên vẫn bị hạn chế về khả năng dịch sáng tạo và nhận diện ngữ cảnh.

4. Dịch máy kết hợp

Tiếng Anh: Hybrid Machine Translation

Đây là phương pháp kết hợp nhiều cách thức dịch máy khác nhau để có thể mang đến hiệu quả cao nhất. Quá trình này thường được phụ trách bởi các hệ thống con, sau đó các thông tin sẽ được kết hợp để mang lại nội dung hoàn chỉnh.

💡 Đọc thêm: Bộ nguyên tắc dịch thuật cần biết.

Một số công cụ dịch máy phổ biến

Hiện nay, có rất nhiều công cụ dịch máy phổ biến và được sử dụng nhiều trên thị trường. Mỗi cái tên đều sẽ có những ưu nhược điểm riêng biệt phù hợp với nhu cầu của từng đối tượng.

Quý vị có thể tham khảo một vài công cụ dịch máy dưới đây:

1. Google dịch – Máy dịch thân thiện nhất

Tốc độ dịch thuật nhanh cùng với hệ thống ngôn ngữ đa dạng khiến cái tên này được đặc biệt yêu thích. Tuy nhiên, người dùng Google Dịch vẫn cần lưu ý về độ chính xác của bản dịch, đặc biệt là trong các nội dung có ngữ cảnh phức tạp.

2. Microsoft Translator – Ứng dụng đa nhiệm nhất

Bằng việc kết hợp với Microsoft Office, người dùng có thể dễ dàng thực hiện các đa nhiệm khác sau khi dịch. Bên cạnh những ưu điểm vượt trội, quý vị cũng cần lưu ý vì chất lượng bản dịch của công cụ này vẫn chưa đồng đều.

3. DeepL Translator – Bản dịch có độ tự nhiên cao

Nếu chú trọng vào việc dịch chuyên ngành thì đây sẽ là lựa chọn phù hợp cho quý vị. Với giao diện dễ sử dụng cùng với việc đọc hiểu ngữ cảnh tốt, người dùng có thể nhận về những bản dịch chất lượng.

4. Reverso – Cá nhân hóa bản dịch

Công cụ này nổi tiếng với việc mang lại những bản dịch mượt mà và tự nhiên. Đặc biệt, khi sử dụng Reverso, người dùng có thể xem nhiều ví dụ và cách dịch khác nhau để cân nhắc.

💡 Đọc thêm: Phương pháp dịch ngữ nghĩa là gì?

Ưu điểm và nhược điểm của dịch máy là gì?

Máy móc dịch tự động mang lại nhiều lợi ích đáng kể đối với người dùng. Tuy nhiên, những công cụ này cũng sẽ có những mặt hạn chế nhất định, đặc biệt là trong khía cạnh phức tạp như ngôn ngữ.

Lợi ích

Machine translation đang ngày càng phổ biến nhờ vào những lợi ích đáng kể mà phương pháp này mang lại:

1. ✔︎ Tốc độ dịch thuật nhanh chóng, gần như ngay lập tức
2. ✔︎ Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau
3. ✔︎ Dịch đa dạng nội dung, bao gồm cả những nội dung chuyên ngành phức tạp
4. ✔︎ Thường hỗ trợ định dạng dữ liệu khác nhau như hình ảnh, văn bản, âm thanh…
5. ✔︎ Chi phí khá thấp hoặc miễn phí
6. ✔︎ Dễ dàng tìm kiếm và sử dụng
7. ✔︎ Một số công cụ cho phép thực hiện các tác vụ khác như chế bản điện tử, định dạng ngay trên bản dịch cho ra

Hạn chế

Dù mang lại nhiều lợi ích không thể phủ nhận, nhưng người dùng vẫn không nên phụ thuộc hoàn toàn vào những công cụ này bởi những nhược điểm như:

1. ✘ Không hiểu được các ngữ cảnh phức tạp
2. ✘ Khó bắt kịp được các xu hướng và từ ngữ mới xuất hiện
3. ✘ Gặp khó khăn khi đưa ra các bản dịch tự nhiên, phù hợp với cảm xúc nhân vật
4. ✘ Các nội dung có chứa yếu tố văn hóa thường sẽ khó dịch tốt
5. ✘ Dịch thuật ngữ chuyên ngành thiếu chính xác
6. ✘ Bản dịch máy không được công nhận giá trị pháp lý
7. ✘ Có thể tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ thông tin do cách thức hoạt động đòi hỏi sự kết nối với mạng máy tính.

Dịch máy có thể thay thế con người không?

Dù dịch máy ngày càng phát triển và tiến bộ nhưng đây vẫn chỉ là một phương thức hỗ trợ. Việc thay thế con người hoàn toàn là không thể, đặc biệt là trong các lĩnh vực phức tạp.

Một số lý do nổi bật:

1. ☒ Không hiểu ngữ cảnh: Trong mỗi ngôn ngữ đều có vô số từ đa nghĩa mà chỉ con người có thể nhận diện nghĩa theo ngữ cảnh. Ví dụ từ “block” là “chặn” nhưng cũng là “dãy nhà“.
2. ☒ Khó đảm bảo sắc thái cảm xúc, biện pháp tu từ: Từ ngữ ẩn chứa dụng ý, cảm xúc của tác giả, điều mà các máy dịch không thể cảm nhận để truyền tải trọn vẹn.
3. ☒ Văn hóa và ngôn ngữ không đứng yên: Hai yếu tố này song hành và không ngừng phát triển khiến máy móc vận hành theo quy luật cố định và kho dữ liệu cũ khó mà bắt kịp.

So với dịch máy, các bản dịch được thực hiện bởi con người sẽ hoàn chỉnh hơn về nội dung và cảm xúc. Dù vậy, trong một vài trường hợp giao tiếp đơn giản, hay các nội dung thường gặp, dịch máy vẫn có thể được áp dụng.

Khi nào nên tìm dịch giả chuyên nghiệp?

Các công cụ dịch máy không phải lúc nào cũng tối ưu. Đặc biệt, khi cần xử lý các nội dung phức tạp, quý vị vẫn nên tìm kiếm cho mình một dịch giả chuyên nghiệp.

Công ty dịch thuật Thao & Co. cung cấp đa dạng các dịch vụ dịch thuật chuyên nghiệp mà quý vị có thể tham khảo. Tùy thuộc vào lĩnh vực làm việc, các chuyên gia của chúng tôi sẽ được giao nhiệm vụ cho phù hợp.

Khi hợp tác với chúng tôi, quý vị sẽ được đảm bảo những quyền lợi cụ thể như sau:

1. 🧑🏼‍💻 Được hỗ trợ và chăm sóc nhiệt tình từ khi bắt đầu đến khi hoàn tất hợp tác
2. 💎 Làm việc với những chuyên gia bản địa hàng đầu có nhiều năm kinh nghiệm
3. 💳 Báo giá rõ ràng trước khi ký hợp đồng, không có chi phí phát sinh
4. 🖥️ Dễ dàng theo dõi công việc thông qua nền tảng độc quyền
5. 🛡️ Bảo mật thông tin tuyệt đối với thỏa thuận NDA
6. 📨 Hỗ trợ các dịch vụ bổ sung như công chứng bản dịch, chế bản điện tử, tích hợp tùy chỉnh…

Quý vị có thể kết nối đội ngũ tư vấn của Thao & Co. ngay để nhận được hỗ trợ nhanh chóng thông qua mục Liên hệ.