Dù không còn được sử dụng rộng rãi trong đời sống, chữ Nôm vẫn giữ vai trò quan trọng trong quá trình nghiên cứu ngôn ngữ, văn hóa và lịch sử. Để dịch chữ Nôm sang tiếng Việt một cách tự nhiên và chính xác, quý vị có thể tham khảo những cách sau đây.
Có bao nhiêu cách dịch chữ Hán Nôm sang tiếng Việt?
Chữ Nôm là chữ Quốc ngữ được người Việt tạo ra vào thế kỷ thứ 10. Chữ Nôm lấy ý tưởng từ chữ Hán nhưng được biến đổi và tạo ra bản sắc riêng.
Chữ Nôm bao gồm những từ vay mượn từ chữ Hán và các từ được người Việt sáng tạo thêm. Cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX chữ Nôm phát triển mạnh mẽ, được dùng trong văn thư, văn bản hành chính, gia phả,…
Về sau này, do chữ Nôm quá phức tạp nên dần lụi tàn. Tuy nhiên, giá trị văn hóa, lịch sử, văn học rực rỡ dưới thời kỳ đó vẫn được lưu truyền, nghiên cứu và gìn giữ đến tận ngày nay.
Hiện tại có các cách dịch chữ Nôm sang tiếng Việt như sau:
- 📖 Dịch bằng từ điển
- 💻 Sử dụng phần mềm dịch tự động
- 👩🎓 Sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp
Tìm hiểu: Chữ Nôm có phải là nguồn gốc của tiếng Việt không?
Các từ điển tra cứu chữ Hán Nôm sang tiếng Việt
Dưới đây là một vài từ điển chuyên dùng tra cứu tiếng Hán Nôm mà quý vị có thể sử dụng:
Từ điển truyền thống
- ● Chữ Nôm Tự Điển của Nguyễn Quang Hồng: Đây là công cụ đắc lực dùng để tra cứu chữ Nôm, hệ thống bộ thủ, chữ Hán liên quan, tương đương với chữ Nôm,… Mỗi chữ Nôm đều có nghĩa, phiên âm và các ví dụ chi tiết trong ngữ cảnh cụ thể kèm theo.
- ● Từ điển Chữ Nôm Trích Dẫn (do Viện Nghiên cứu Hán Nôm): Công trình biên soạn này ghi chép khá chi tiết về cách đọc, nghĩa của từ, nguồn gốc của chữ Nôm trong các tác phẩm văn học cổ. Đây là tài liệu dùng để nghiên cứu chuyên sâu các chủ đề học thuật về chữ Nôm.
Từ điển trực tuyến, app từ điển
- ● nomfoundation.org: Là từ điển có dữ liệu đồ sộ từ các nguồn như bảng tra chữ Nôm (Hồ Lê), đại tự điển chữ Nôm (Vũ Văn Kính),… Quý vị có thể tra cứu cách đọc, cách viết chữ Nôm, xem lịch sử và ngữ cảnh sử dụng từng từ.
- ● hvdic.thivien.net: Giúp tra nghĩa chữ Nôm, hướng dẫn cách viết chi tiết. Đặc biệt, website này còn có chức năng tìm chữ theo bộ thủ, theo nét viết, hình thái, âm,…
- ● hannom-rcv.org: Người dùng có thể tra cứu nghĩa chữ Hán – Nôm với âm đọc, ví dụ chi tiết.
- ● chunom.org: Hỗ trợ tra cứu nghĩa, cách sử dụng chữ Nôm bằng chữ, phiên âm hay bộ thủ trên trang web. Do có bộ gõ chữ Nôm nên việc nhập chữ rất nhanh chóng và chính xác, tiết kiệm thời gian hơn nhập thủ công.
Công cụ dịch chữ Hán Nôm bằng hình ảnh miễn phí
Công cụ phổ biến dùng để dịch chữ Hán Nôm hiện tại là Google Translate. Tuy nhiên, Google Translate chỉ có thể tra cứu các chữ Nôm được mượn trong tiếng Hán. Nếu muốn dịch chữ Nôm qua hình ảnh thì dịch giả cần dùng đến các công cụ AI khác.
Các bước thực hiện
Dù vậy, đây vẫn là công cụ hữu ích cho quá trình dịch chữ Hán – Nôm sang tiếng Việt. Để tra cứu, sử dụng công cụ này, quý vị thực hiện các bước như sau:
- Bước 1: Tải và cài đặt ứng dụng Google Translate về điện thoại từ Google Play hoặc App Store.
- Bước 2: Mở ứng dụng, chọn ngôn ngữ nguồn là Tiếng Trung (phồn thể), chọn ngôn ngữ đích là Tiếng Việt hoặc ngược lại.
- Bước 3: Nhấn vào biểu tượng Camera trên giao diện chính của ứng dụng, chọn cấp quyền truy cập máy ảnh nếu được yêu cầu.
- Bước 4: Di chuyển camera vào văn bản chữ Hán – Nôm cần dịch. Google Translate sẽ tự động nhận diện chữ, quý vị có thể nhấn vào chữ đã được nhận diện để xem nghĩa hoặc bản dịch.
- Bước 5: Chỉnh sửa hoặc tra cứu thủ công nếu bản dịch không chính xác hoặc ứng dụng không dịch được.
Ưu và nhược điểm khi dịch từ tiếng Việt sang chữ Hán Nôm qua Google Translate
+ Ưu điểm
- ● Đây là công cụ miễn phí và dễ sử dụng.
- ● Tốc độ nhận diện chữ nhanh, có thể dịch chữ viết tay và chữ in.
+ Nhược điểm
- ● Chỉ có thể tra cứu những chữ Nôm được mượn từ chữ Hán, những chữ Nôm được sáng tạo ra thì không thể tra được.
- ● Độ chính xác của bản dịch phụ thuộc vào chất lượng hình ảnh và kiểu chữ.
- ● Đôi khi công cụ không thể nhận diện được các chữ Nôm phức tạp hoặc dịch sai ngữ cảnh.
Vì vậy, các công cụ dịch như Google Translate thường dùng để dịch văn bản chữ Nôm đơn giản. Đối với các tài liệu yêu cầu cao về chất lượng bản dịch thì dịch vụ dịch thuật chuyên nghiệp được nhiều người lựa chọn hơn.
Lợi ích khi chọn dịch vụ dịch thuật chuyên nghiệp
Dưới đây là những ưu điểm nổi trội khi sử dụng dịch vụ dịch chữ Nôm sang tiếng Việt chuyên nghiệp:
- ● Đảm bảo độ chính xác cao: Các dịch giả chữ Nôm – Việt là người có kiến thức sâu rộng về ngôn ngữ. Vì vậy họ có thể đảm bảo độ chính xác của bản dịch kể cả khi diễn đạt các từ hiếm, thuật ngữ chuyên ngành, tác phẩm văn học,…
- ● Văn bản tự nhiên, mạch lạc: Đây là điều mà ít công cụ nào có thể thay thế được dịch vụ dịch chuyên nghiệp. Ví dụ dễ thấy nhất là tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du. Nếu như được dịch bằng công cụ thì có lẽ tác phẩm không thể biểu đạt hết những tầng ý nghĩa sâu sắc, ý nhị của nhân vật.
- ● Xử lý các văn bản phức tạp: Các dịch giả chuyên nghiệp có thể dịch được những chữ Nôm phức tạp, chữ Nôm viết tay mà công cụ dịch không đọc được. Ngoài ra biên dịch viên còn dịch được những tài liệu đặc thù như gia phả, bản thảo cổ, văn bia,…
- ● Bảo mật thông tin: Đây là điều khoản các đơn vị dịch thuật thường có để đảm bảo tránh rò rỉ thông tin, nhất là các tài liệu cá nhân, pháp lý,… quan trọng của khách hàng.
- ● Tiết kiệm thời gian và công sức: Dịch vụ chuyên nghiệp giúp quý vị tiết kiệm được nhiều thời gian tra cứu, chỉnh sửa bản dịch. Quý vị cũng dễ dàng nắm được tiến độ dịch thuật, đảm bảo hiệu suất công việc.
Việc dịch tiếng Nôm cũng đòi hỏi sự hiểu biết về Văn hóa Việt Nam. Tìm hiểu ngay!
Kết luận
Trên đây là những tổng hợp các cách dịch thuật chữ Nôm sang tiếng Việt từ Thao & Co. Tùy vào mục đích và yêu cầu về chất lượng bản dịch mà quý vị có thể lựa chọn cách thức phù hợp.
Quý vị đang tìm dịch vụ dịch tiếng Nôm sang tiếng Việt có thể tham khảo công ty dịch thuật Thao & Co. Với bề dày hoạt động lĩnh vực dịch thuật cùng đội ngũ dịch giả giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực, chúng tôi cam kết:
- ● Dịch thuật chính xác và chuyên nghiệp
- ● Đúng tiến độ đã cam kết
- ● Bảo mật thông tin tuyệt đối
- ● Giá cả rõ ràng, minh bạch
Quý vị có thể:
- 🔴 Chat trực tiếp trên website.
- 🔗 Điền thông tin vào form Nhận Báo Giá
-
- Chuyên viên của Thao & Co. sẽ liên hệ và tư vấn chi tiết nhất!
