Tiếp cận và nắm bắt thuật ngữ chuyên ngành trong giới Ngân hàng và Tài chính là thử thách khá khó khăn. Có nhiều nỗ lực nhằm
tiêu chuẩn hóa ngôn ngữ trong ngành tài chính và cải thiện tính minh bạch trong báo cáo tài chính, chẳng hạn như thành lập
Tiêu chuẩn Kế toán Quốc tế (International Accounting Standard – IAS) năm 1973.
Mặc dù vậy, vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức khi báo cáo và dịch thuật chuyên ngành tài chính, ngay cả với dịch giả và công ty tài chính chuyên nghiệp trên toàn cầu. Tham khảo bản tiếng Anh báo cáo thường niên của các công ty niêm yết quy mô cho thấy thuật ngữ sử dụng không nhất quán, nguyên nhân chủ yếu là do bản dịch không chuẩn.
Ví dụ như, một nghiên cứu đã phân tích bản dịch tiếng Anh báo cáo thường niên của 393 công ty niêm yết đến từ 11 quốc gia. Nghiên cứu này xem xét cách khái niệm tài chính
mất giá trị do hư hỏng hoặc thay đổi về hoàn cảnh – impairment được dịch từ các ngôn ngữ khác nhau sang tiếng Anh.
Kết quả cho thấy hầu hết bản dịch không sử đúng thuật ngữ
“impairment” khi nhắc đến khái niệm tài chính này. Hơn nữa, nhiều bản dịch còn sai lệch.
Cụ thể là, Báo cáo Tài chính của
Carrefour năm 2006 dùng nhiều thuật ngữ để nói về
“impairment” ngay trong cùng một bản dịch. Ghi chú về
Tài sản Cố định Hữu hình (Property, Plant and Equipment – PPE) trang 96 sử dụng
“write-down”, bảng trong trang 97 đề cập đến
“depreciation”, và ghi chú chính sách PPE trang 79 đề cập đơn giản là
“loss in value”.
Nhìn thoáng qua,
“impairment” and
“depreciation” có thể mang nghĩa tương tự nhau, điều này có thể đã gây bối rối cho dịch giả. Tuy nhiên cần đặc biệt lưu ý đây là hai thuật ngữ tài chính khác biệt và không thể sử dụng thay thế cho nhau.
“Impairment” được đo lường dựa trên sự suy giảm giá trị nhưng có sự kiện kinh tế là thiệt hại. Mặt khác,
“depreciation” đo lường dựa trên giá trị dự kiến còn lại sau cùng trong vòng đời của tài sản, với sự kiện kinh tế là dòng thời gian hoặc hao mòn dần.
Đây là ví dụ minh họa sự phức tạp của thuật ngữ Ngân hàng và Tài chính. Chuyên gia biên dịch nội dung tài chính cần am tường thuật ngữ tài chính để có thể phân biệt những khái niệm tài chính có sắc thái ý nghĩa khác nhau và sử dụng đúng thuật ngữ để đảm bảo bản dịch tài chính luôn chính xác và nhất quán.
