Ngôn từ chính là chất liệu hoàn hảo để tạo nên rất nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau. Có lẽ chính vì điều này mà biên dịch kịch bản không còn đơn giản là dịch thuật ý nghĩa đơn thuần nữa mà là nghệ thuật truyền tải cảm xúc và văn hóa.
Nhưng làm sao để dịch thuật có thể trở thành chiếc cầu nối truyền tải cảm xúc và văn hóa? Bài viết dưới đây về nghệ thuật dịch thuật kịch bản sẽ là câu trả lời xác đáng nhất.
Kịch bản là bản thảo chi tiết về nội dung của một tác phẩm nghệ thuật thường được viết dưới dạng văn bản tường thuật. Trong kịch bản, các yếu tố cấu thành nên một tác phẩm như lời thoại, nhân vật, hành động, cốt truyện, trang phục được thể hiện rất chi tiết. Vì thế, nếu kịch bản quan trọng bao nhiêu thì dịch thuật kịch bản cũng quan trọng bấy nhiêu trong thành công của một tác phẩm nghệ thuật.
Dịch thuật kịch bản chính là quá trình chuyển đổi nội dung kịch bản từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích. Quá trình này cần đảm bảo các tiêu chuẩn khắt khe nhằm đảm bảo thông điệp, ý nghĩa của kịch bản đã được chuyển đổi vẫn được giữ nguyên vẹn so với bản gốc.
Dịch vụ dịch thuật kịch bản thường được sử dụng để lồng tiếng, hỗ trợ làm phụ đề hay làm audio. Thông qua dịch thuật kịch bản, mỗi tác phẩm sẽ được hoàn thiện chỉn chu nhất khi xuất hiện trước công chúng. Vì vậy, một kịch bản được dịch thuật chính là một “vũ khí” quan trọng giúp tác phẩm có thể tiếp cận được với lượng khán giả quốc tế tiềm năng.
Nhu cầu thu giãn cũng như tiếp nhận thông tin của con người không có một giới hạn nào. Vậy nên, các nội dung cần dịch thuật cũng rất đa dạng với nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả chuyên ngành giải trí. Trong đó tiêu biểu phải kể đến như kịch bản phim ảnh, kịch sân khấu, sự kiện, lễ trao giải, podcast, talkshow, video game, audio books, v.v.
Với sự phong phú đề tài này, dịch thuật kịch bản đòi hỏi các chuyên gia dịch thuật cần có vốn am hiểu sâu rộng về rất nhiều các lĩnh vực trong đời sống. Có như vậy, mỗi bản dịch ra đời mới hoàn thành được trọng trách và sứ mệnh truyền tải cảm xúc và văn hóa của mình.
Chức năng cơ bản nhất của ngôn ngữ là truyền tải thông tin. Vậy nên, yêu cầu cơ bản nhất của dịch thuật kịch bản chính là độ chuẩn xác thông tin của ngôn ngữ đích so với ngôn ngữ gốc. Thông tin mơ hồ, thiếu chuẩn xác thậm chí là sai lệch về chức danh, địa điểm, lời thoại có thể gây ra lỗ hổng cốt truyện hoặc trực tiếp ảnh hưởng đến sự kiện.
Một trong những nhầm lẫn về thông tin điển hình như cách thức ghi địa điểm của một ngôn ngữ. Người Nhật thường viết địa chỉ như sau “〒113-0033 東京都文京区本郷７−３−１”, tuy nhiên khi chuyển sang ngôn ngữ Anh, thứ tự các thành phần địa điểm được ghi ngược lại thành “7-3-1 Hongou, Bunkyo-ku, Tokyo-to, 113-0033 JAPAN”. Do đó, nếu không biết được sự khác biệt này, bản dịch thuật kịch bản sự kiện hay phim ảnh có thể xảy ra sai sót dẫn đến những ảnh hưởng đáng tiếc.
Điểm khác biệt lớn nhất giữa dịch thuật kịch bản với dịch thuật văn bản khoa học chính là độ tự nhiên của ngôn ngữ. Nếu bản dịch không tự nhiên, người đọc hoặc người nghe sẽ gặp phải khó khăn trong việc tiếp nhận thông điệp của tác giả. Chuyên gia dịch thuật phải tường tận được nét văn hóa nói chuyện cũng như ứng xử hằng ngày của người địa phương để có được bản dịch kịch bản phim tự nhiên nhất có thể từ lời thoại, cử chỉ cho đến hành động.
Điều đọng lại sau cùng trong lòng khán giả chính là cảm xúc. Vậy nên cảm xúc trong bản dịch kịch bản phải được giữ nguyên vẹn sau quá trình chuyển ngữ. Khi dịch thuật kịch bản các loại hình nghệ thuật mà yếu tố cảm xúc được đặt lên hàng đầu như dịch kịch bản phim, dịch kịch bản audio, nếu bản dịch không truyền tải đúng trạng thái cảm xúc và ngữ điệu của lời thoại gốc sẽ gây ra những ảnh hưởng không nhỏ.
Dịch thuật kịch bản là nghệ thuật kết nối cảm xúc với khán giả vượt qua mọi giới hạn khác biệt về ngôn ngữ. Do đó, chuyên viên dịch thuật chuyên nghiệp luôn hòa mình vào tâm tư, tình cảm vào từng nhân vật, lời thoại để tạo ra bản dịch chuẩn chỉnh về ngôn từ, đầy đủ về cảm xúc nhất.
Sức hút của ngôn từ chính là sự đa nghĩa và tính trừu tượng. Mỗi ngôn từ đều ẩn giấu những nét ý nghĩa hàm ẩn bởi nghệ thuật dụng ngôn của tác giả. Để hiểu hết những thông điệp hàm ẩn ấy, đòi hỏi quá trình “giải mã” của khán giả. Nhưng liệu chăng, trải qua quá trình dịch thuật kịch bản, thông điệp và ý nghĩa hàm ẩn có còn vẹn nguyên?
Thách thức lớn nhất của dịch thuật kịch bản chính là đảm bảo các thông điệp ẩn giấu hoặc các lớp nghĩa đa tầng vẫn được truyền tải đầy đủ trong bản dịch. Đặc biệt là đối với các bộ phim hay các vở kịch, dụng ý của tác giả vào ngôn từ rất nhiều để truyền tải đến quý khán giả. Dịch thuật kịch bản khi này nếu không khéo léo có thể làm mất đi chiều sâu ngôn từ được tác giả dụng tâm đưa vào.
Ngôn ngữ chính là biểu hiện đặc trưng của văn hóa, do đó các kịch bản cũng hàm chứa những nét văn hóa của ngôn ngữ gốc. Khi dịch thuật một kịch bản, sự khác biệt về văn hóa biểu hiện ở ngôn từ rất rõ rệt như tiếng lóng, cách ví von, cách chơi chữ hay thành ngữ.
Vậy nên, chuyên viên khi dịch thuật cần bản địa hóa các nội dung kịch bản để tránh gây khó hiểu hoặc tối nghĩa khi truyền tải đến khán giả. Bên cạnh đó, nếu muốn giữ nguyên phần hồn của kịch bản gốc nhưng vẫn đảm đảo bản dịch hiệu quả và phù hợp với khán giả mới, rất cần sự sáng tạo của các chuyên gia ngôn ngữ. Ví dụ, khi chuyển ngữ câu “cái nào ra cái đấy” trong tiếng Việt, chuyên viên dịch thuật có thể sử dụng thành ngữ “fair and square” một cách nói mang sắc thái và ý nghĩa tương đồng để diễn đạt bằng tiếng Anh.
Thông thường, phụ đề sẽ có độ dài tối đa là hai dòng chữ. Nhưng trong một số trường hợp khi chuyển ngôn, độ dài của lời thoại sẽ tăng thêm. Còn đối với các video lồng tiếng, giọng lồng tiếng phải hợp lý với chuyển động, giọng điệu và biểu cảm của diễn viên.
Vậy đâu là giải pháp để dịch thuật phụ đề video hay lồng tiếng được tự nhiên, mang đến cảm giác thoải mái cho khán giả khi thưởng thức? Bản dịch cần căn chỉnh độ dài hoặc ngắt nghỉ câu phù hợp là yếu tố tiên quyết. Thêm vào đó, biên dịch cũng cần sáng tạo, linh hoạt để lược bỏ hoặc thêm vào các chi tiết cần thiết để lời thoại hợp lý, gần gũi và tự nhiên.
Dịch thuật là công việc đòi hỏi vốn hiểu biết sâu sắc về ngôn ngữ, văn hóa và đặc biệt là sự nhạy bén trong cảm nhận tình huống và cảm xúc của kịch bản. Nhưng những điều này chỉ được tôi luyện trong quá trình thực chiến. Vậy nên dịch giả phải là người giàu kinh nghiệm mới có thể tạo nên một bản dịch kịch chỉn chu với ngôn từ chuẩn xác nhất.
Công nghệ hiện đại sẽ là công cụ hỗ trợ hoàn hảo để mang đến dịch vụ dịch thuật chất lượng và tiện lợi nhất. Đơn vị cung cấp dịch vụ dịch thuật kịch bản chuyên nghiệp Thao & Co. luôn chú trọng ứng dụng các công nghệ dịch thuật hiện đại như nền tảng Smartcat hay phần mềm Dịch thuật Trados.
Ngoài ra, Thao & Co. còn thành thạo các phần mềm tạo phụ đề để hỗ trợ quý vị hardcode phụ đề trực tiếp vào video như Adobe Premiere, Aegisub, AHD Subtitles Maker, v.v. hoặc hỗ trợ thêm phụ đề cho video trên Youtube, Facebook, LinkedIn, v.v. khi được yêu cầu. Thao & Co. luôn chú trọng tìm hiểu và sử dụng các công nghệ mới nhất nhằm nâng cao chất lượng bản dịch phục vụ quý khách hàng.
Quý khách hàng muốn tối ưu hóa chất lượng bản dịch và tiết kiệm thời gian thì có thể lựa chọn đơn vị dịch thuật hỗ trợ tạo phụ đề và lồng tiếng cho video. Thao & Co. hoàn toàn có thể hỗ trợ quý khách hardcode phụ đề hay mang đến dịch vụ lồng tiếng đa ngôn ngữ chuyên nghiệp cho video của quý vị.
Đơn vị dịch thuật chuyên nghiệp cần phải có một quy trình và chi phí dịch thuật rõ ràng. Như thế, quá trình hợp tác giữa hai bên sẽ diễn ra dễ dàng và thuận tiện nhất. Ngoài ra, quý vị có thể hoàn toàn yên tâm sẽ không phát sinh thêm chi phí nào khác và kiểm soát được tiến độ dự án.
Tại Thao & Co., quý vị sẽ tận hưởng dịch vụ dịch thuật chất lượng cao do đội ngũ chuyên gia ngôn ngữ giàu kinh nghiệm thực hiện thông qua một quy trình khoa học và tối ưu. Bằng cách cập nhật liên tục tất cả thông tin dự án lên Dashboard riêng của quý vị bao gồm giá cả, hồ sơ chuyên gia ngôn ngữ, tình trạng dự án, Thao & Co. luôn mang đến khách hàng dịch vụ dịch thuật kịch bản và phụ đề uy tín và chuyên nghiệp.
Quý vị vui lòng truy cập vào trang Dịch vụ Dịch thuật phụ đề để biết thêm thông tin chi tiết hoặc truy cập trang Nhận Báo giá để được tư vấn miễn phí ngay hôm nay.
