Transcreation là gì? Quy trình dịch thuật sáng tạo như thế nào? Quý vị hãy cùng Thao & Co. tìm hiểu cách ngôn từ tạo ra sức hút xuyên biên giới thông qua Dịch thuật sáng tạo.
Sức mạnh và vẻ đẹp ngôn từ đòi hỏi chính xác về cả thông tin, tình cảm và thông điệp muốn truyền tải. Đây cũng là cách transcreation làm nên sức hấp dẫn của riêng mìnhvà được nhiều thương hiệu quan tâm khi tiến hành chiến lược tiếp thị “chào sân” ở thị trường mới.
Transceation (Dịch thuật sáng tạo) là phương pháp dịch thuật chuyển đổi nội dung từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà vẫn giữ được cảm xúc, tinh thần của bản gốc. Phương pháp dịch thuật này là sự kết hợp nhuần nhị giữa kỹ năng dịch thuật (translation) và tư duy sáng tạo (creation).
Trong quá trình dịch thuật, biên dịch viên có thể thay đổi hoặc thêm một vài yếu tố sáng tạo nhằm đảm bảo tính chính xác của thông tin, tính toàn vẹn của thông điệp và tính phù hợp của văn hóa.
Do đó, Transcreation thường được sử dụng trong các lĩnh vực yêu cầu cao về yếu tố sáng tạo và cảm xúc như quảng cáo và marketing, giải trí, văn học, v.v. Với những lĩnh vực này, nếu biên dịch viên sử dụng kỹ năng dịch thuật và tư duy sáng tạo không khéo có thể đánh mất đi “phần hồn” của ngôn từ.
Là một xu hướng mới trong lĩnh vực dịch thuật, Transcreation mang đến các bản dịch được tối ưu hóa nội dung để phù hợp với tinh thần của bản gốc nhất. Tuy nhiên, không phải nội dung văn bản nào cũng cần dịch thuật theo phương pháp này.
Đơn cử như các bằng sáng chế, báo cáo khoa học, sách hướng dẫn kỹ thuật, tài liệu đào tạo, v.v. Đây là các văn bản đòi hỏi sự chính xác về thông tin gần như tuyệt đối, chỉ cần thay đổi một yếu tố nhỏ cũng có thể khiến thông tin sai lệch hẳn so với bản gốc.
Transcreation đánh vào “mặt trận” cảm xúc và sáng tạo. Vậy nên nội dung cần dịch thuật sáng tạo cũng mang hai tính chất đặc thù này. Các tài liệu nên sử dụng phương pháp dịch thuật Transcreation có thể kể đến như sau:
Tìm hiểu thêm về các loại hình dịch thuật sáng tạo để lựa chọn được dịch vụ phù hợp nhất với nhu cầu.
Khác với dịch thuật tổng hợp, dịch thuật sáng tạo mang tính khoa học và đậm nét sáng tạo. Vậy nên Transcreation đòi hỏi biên dịch viên phải có đầy đủ các kỹ năng cũng như tố chất cần thiết.
Điểm khác biệt dễ nhận thấy nhất trong phương pháp dịch thuật này chính là tư duy sáng tạo. Với các lĩnh vực đòi hỏi sự khác biệt và nổi bật nhằm ghi dấu ấn trong lòng người đọc thì dịch đúng chưa bao giờ là đủ. Chẳng hạn như khi dịch slogan được ví như “lời tỏ tình” của thương hiệu, bản dịch không những phải đúng mà còn phải hay, phải ấn tượng. Có như thế thương hiệu mới thành công trong việc tạo độ nhận diện cao trong lòng khách hàng.
Mỗi chuyên gia dịch thuật sáng tạo là “một phu chữ” (theo Nguyễn Tuân) – người lao động cần mẫn với ngôn từ thực thụ, bởi từng chữ, từng câu luôn được chắt lọc tinh túy. Bản dịch sáng tạo là một tác phẩm nghệ thuật được tạo nên bởi câu từ vận dụng linh hoạt, nghệ thuật chơi chữ khéo léo và hơn hết là mạch cảm xúc đong đầy. Điều này đòi hỏi chuyên gia dịch thuật phải có kỹ năng viết lách, vốn am hiểu lĩnh vực và nền văn hóa liên quan mới có thể cho ra đời các bản dịch phù hợp với thị hiếu cũng như nền văn hóa của ngôn ngữ đích.
Có thể nhận thấy, Transcreation tức là tạo ra một phiên bản mới nhưng không được khác hẳn so với bản gốc. Bản dịch có thể được gia giảm từ ngữ, thay đổi cách truyền tải mà vẫn phải giữ đúng tinh thần và sắc thái ban đầu của bản gốc. Vậy nên dịch thuật sáng tạo chưa bao giờ là dễ dàng ngay cả với những biên dịch giàu kinh nghiệm nhất.
Một ví dụ điển hình chính là quá trình dịch thuật sáng tạo thể loại thơ truyền thống Haiku từ Nhật Bản. Một bài thơ Haiku chỉ vỏn vẹn ba câu gồm mười bảy âm tiết với quy tắc 5/7/5 tương ứng với số âm tiết mỗi câu. Với sự gãy gọn và tinh túy này, dịch giả rất khó để truyền tải trọn vẹn vẻ đẹp của thơ Haiku.
Chẳng hạn như bài thơ “Cái ao cũ” – “The Old Pond” của Matsuo Bashō có bản dịch sang tiếng Anh đảm bảo quy tắc về âm tiết đồng thời giữ nguyên tính chất ngắn gọn và hình ảnh sống động của thể loại thơ Haiku:
古池や (Furuike ya)
蛙飛込 (kawazu tobikomu)
水の音 (mizu no oto)
Bản dịch:
An old silent pond
A frog jumps into the pond
Splash! Silence again.
Mỗi một bản dịch thơ Haiku ra đời chính là kết quả của quá trình lao động ngôn từ đầy khó nhọc của dịch giả. Bởi chăng để có thể dịch sáng tạo thơ Haiku nói riêng và các tác phẩm nước ngoài nói chung, biên dịch không chỉ cần có vốn am hiểu ngôn ngữ sâu rộng mà còn phải hiểu về bối cảnh ra đời của tác phẩm, tiểu sử tác giả, văn hóa, lịch sử của đất nước bản địa.
Không phải ngẫu nhiên mà Transcreation ban đầu được sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực marketing và quảng cáo. Khi thâm nhập vào một thị trường mới, thông qua dịch thuật sáng tạo, thương hiệu có thể thực hiện các chiến dịch tiếp thị có hiệu quả truyền thông tốt thông qua các bản dịch sáng tạo và phù hợp với nền văn hóa bản địa.
Chiến dịch truyền thông hiệu quả chỉ khi có những thông điệp hướng đến người tiêu dùng. Và Transcreation chính là công cụ hỗ trợ đắc lực để các thương hiệu có thể thực hiện được điều đó. Transcreation mang đến các bản dịch sáng tạo đầy ấn tượng nhưng vẫn gần gũi, phù hợp với thị hiếu của khách hàng bản địa.
Ví dụ đối với nhóm khách hàng mục tiêu gen Z tại Việt Nam, Transcreation trong marketing thường sử dụng tiếng lóng, nghệ thuật chơi chữ đậm chất “trendy” để bắt kịp xu hướng.
Đặc biệt, thông qua Transcreation, thương hiệu tăng độ nhận diện và tạo nên sự gắn kết với khách hàng. Và đấy cũng là lúc mà khách hàng đón nhận, sử dụng các sản phẩm/dịch vụ từ thương hiệu, từ đó gia tăng chỉ số ROI và doanh thu.
Thương hiệu gà rán nổi tiếng KFC với slogan “Vị ngon trên từng ngón tay” được dịch thuật sáng tạo từ slogan gốc “Finger-lickin’ good” (tạm dịch “Liếm ngón tay tốt”) đã nhanh chóng phủ sóng tại thị trường Việt Nam. So với nghĩa đen của bản gốc, slogan “Vị ngon trên từng ngón tay” vừa gần gũi, vừa gợi hình, gợi cảm đặc sắc khi người tiêu dùng có thể hình dung được vị của gà rán KFC ngon đến mức còn vương “trên từng ngón tay”.
Tuy nhiên, khi đến với thị trường Trung Quốc, thương hiệu KFC lại gặp phải một “tai nạn” dịch thuật khi chuyển ngữ slogan gốc thành “Eat your fingers off” (tạm dịch “Hãy ăn hết ngón tay của bạn đi”). Slogan khiến KFC vướng phải lùm xùm không đáng có bởi slogan này có nghĩa đen khá kỳ quái và được xem là sự không tôn trọng con người và văn hóa Trung Quốc.
Bất kỳ một bản dịch sáng tạo nào cũng được ra đời dựa trên các quy trình dịch thuật khoa học nhất. Có như thế, bản dịch sáng tạo mới tạo được tiếng vang trong lòng công chúng. Quý vị có thể tham khảo quy trình dịch thuật sáng tạo được tối ưu tại Thao & Co. như sau:
Quý vị gửi tài liệu cần dịch thuật sáng tạo, các chuyên gia dịch thuật tại Thao & Co. sẽ tiến hành xây dựng bộ nội dung chuyển ngữ dựa trên mục tiêu được quý vị yêu cầu. Sau đó, chúng tôi tiến hành hoạch định kế hoạch thực hiện dự án, tư vấn và báo giá chi tiết đến quý vị.
Ở giai đoạn này, dự án dịch thuật sẽ được thực hiện dựa trên quy trình chuẩn của Thao & Co. Nhằm mang đến quý vị bản dịch sáng tạo chỉn chu và chất lượng, chúng tôi sẽ tiến hành nghiên cứu dự án, đưa ra một số bản dịch kèm bản dịch ngược và chú thích kèm theo để quý vị có thể lựa chọn phiên bản phù hợp với thương hiệu nhất.
Sau khi hiệu đính dự án, chúng tôi sẽ bàn giao thành phẩm cuối cùng đến quý vị. Thao & Co. sẽ tiến hành phối hợp chạy thử nghiệm dự án với khách hàng nhằm kiểm tra chất lượng bản dịch đã phù hợp với văn hóa đích hay chưa nhằm đảm bảo hiệu quả truyền thông của dự án dịch thuật.
Là một đơn vị dịch thuật chuyên nghiệp, Thao & Co. thấu hiểu tầm quan trọng của bản dịch sáng tạo trong việc truyền tải thông điệp của thương hiệu đến với khách hàng. Vì thế, chúng tôi mang đến quý vị dịch vụ Nghiên cứu Ngôn ngữ Người tiêu dùng© nhằm đánh giá hiệu quả truyền thông của bản dịch.
Chúng tôi sẽ tiến hành hai buổi Thảo luận Nhóm tập trung (FGD) để ghi nhận và nghiên cứu ngôn ngữ thông dụng và đánh giá tác động của các phiên bản Transcreation lên nhóm đối tượng mục tiêu.
Ngoài ra, để bản dịch sáng tạo được thực hiện nhất quán theo định hướng thương hiệu, những thông tin cốt lõi quý vị cung cấp cho Thao & Co. đóng vai trò rất quan trọng. Các thông tin cốt lõi có thể kể đến như lịch sử hình thành và bản sắc thương hiệu, khách hàng mục tiêu, sản phẩm/dịch vụ của chiến lược, thời gian hoàn thành dự án,… trong bản Creative brief (bản định hướng sáng tạo), đây chính là nền tảng cho quá trình thực hiện dự án đi “đúng đường, đúng hướng”.
Các dịch vụ Thao & Co. luôn đi đến một mục đích cuối cùng đó chính là mang đến quý vị bản dịch sáng tạo chất lượng, chuyên nghiệp và tối ưu phù hợp với bản sắc thương hiệu nhất.
Chất lượng của bản dịch sáng tạo phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Quý vị có thể tham khảo các tiêu chí sau đây:
Ngoài ra, để tạo ra các bản dịch sáng tạo chuyên nghiệp và chất lượng, đơn vị dịch thuật cũng là yếu tố không thể bỏ qua. Với nhiều năm kinh nghiệm thực hiện các dự án Transcreation, Thao & Co. luôn mang đến khách hàng Dịch vụ Dịch thuật sáng tạo được thực hiện bởi đội ngũ chuyên gia ngôn ngữ bản xứ chuyên nghiệp.
Đến với công ty dịch thuật Thao & Co., quý vị sẽ được cung cấp quy trình dịch thuật khoa học, tối ưu với từng dự án nhằm mang đến các bản dịch tạo được tiếng vang trong lòng công chúng.
Mong bài viết trên đã giúp giải đáp thắc mắc Transcreation là gì? và lợi ích của hình thức dịch thuật này. Quý vị có thể ghé thăm ngay Thaonco.com để tìm hiểu thêm thông tin chi tiết hoặc truy cập Nhận Báo Giá để kết nối ngay với Thao & Co.!
