Mỗi loại dịch thuật sáng tạo đều có đặc thù riêng, đòi hỏi những kỹ năng và hiểu biết chuyên môn đặc thù. Trong bài viết này, Thao & Co. sẽ khám phá các loại hình dịch thuật sáng tạo phổ biến và những lưu ý quan trọng khi lựa chọn một đơn vị dịch thuật.
Dịch thuật sáng tạo (Transcreation hay Creative Translation) không chỉ là việc đơn thuần chuyển đổi từ một ngôn ngữ sang ngôn ngữ khác, mà còn là nghệ thuật dùng từ để thổi hồn vào ngôn ngữ đích, tạo nên một phiên bản dịch thuật đầy sáng tạo. Trong dịch thuật sáng tạo, dịch giả không chỉ dùng ngôn từ để truyền đạt ý nghĩa của bản gốc, mà còn tận dụng sự phong phú của ngôn từ để hồi sinh tinh thần và giữ nguyên được cảm xúc của tác phẩm.
Dịch thuật sáng tạo không giới hạn trong bất cứ lĩnh vực nào, việc dịch có thể được dùng trong văn học, quảng cáo, truyền thông, điện ảnh và âm nhạc và nhiều lĩnh vực khác. Hình thức dịch thuật này tạo ra một trải nghiệm mới mẻ, tác động sâu sắc đến độc giả, giúp vượt qua rào cản ngôn ngữ và văn hóa.
Tìm hiểu chi tiết: Dịch vụ dịch thuật sáng tạo
Dựa trên nội dung cần dịch, chúng ta có thể chia dịch thuật sáng tạo thành 9 loại hình sau đây.
Dịch thuật sáng tạo marketing là một quá trình tạo nên bước ngoặt đầy sáng tạo và cuốn hút trong việc truyền tải thông điệp tới khách hàng mục tiêu. Dịch thuật có thể áp dụng cho mọi loại nội dung từ quảng cáo sáng tạo như: slogan, brochure, catalogue, bài viết blog độc đáo cho đến nội dung mạng xã hội đầy lôi cuốn.
Tìm hiểu thêm: Dịch thuật Marketing.
Một chuyên viên dịch thuật đáng tin cậy cần sở hữu khả năng viết lách sáng tạo và cuốn hút, nhằm tạo ra những nội dung mạch lạc và hấp dẫn. Dịch giả không chỉ biết cách dịch từ ngữ một cách chính xác, mà còn hiểu rõ về tình hình thị trường, người tiêu dùng và xu hướng văn hóa địa phương.
Họ phải có khả năng thấu hiểu và áp dụng một cách linh hoạt những nguyên tắc và kỹ thuật dịch thuật. Bên cạnh đó chuyên viên dịch thuật cũng cần có khả năng tương tác và làm việc cùng với nhóm tiếp thị để hiểu rõ về mục tiêu của thông điệp, tuân thủ các giá trị và quy tắc của thương hiệu.
Ví dụ về dịch thuật sáng tạo Marketing
Thương hiệu Nike áp dụng dịch thuật sáng tạo cho câu khẩu hiệu “Just Do It” sang tiếng Tây Ban Nha là “Supera tus límites”, câu này có ý nghĩa khuyến khích người tiêu dùng vượt qua giới hạn của mình.
Việc chọn từ “Supera” diễn đạt “vượt qua” và “límites” để biểu thị “giới hạn” trong tiếng Tây Ban Nha, dịch thuật sáng tạo đã tạo ra một thông điệp mạnh mẽ và truyền cảm hứng. Câu khẩu hiệu này gợi lên sự quyết tâm và khích lệ người tiêu dùng vượt qua khó khăn và đạt được thành công.
Dịch thuật sáng tạo bao bì sản phẩm là quá trình dịch thuật nội dung liên quan đến bao bì sản phẩm một cách sáng tạo và độc đáo. Quá trình này bao gồm việc dịch thuật các thành phần quan trọng trên bao bì như nhãn hiệu, mô tả sản phẩm, hướng dẫn sử dụng, thông tin an toàn và câu khẩu hiệu.
Dịch giả cần vượt qua giới hạn của ngôn ngữ để tái tạo một cách tinh tế và sáng tạo những thông điệp trên bao bì sản phẩm. Họ phải tìm ra cách để bản dịch truyền tải đầy đủ ý nghĩa và có tác động mạnh mẽ, nhưng vẫn giữ nguyên tinh thần của thông điệp gốc và độ dài văn bản phù hợp với giới hạn không gian trên bao bì.
Họ phải thường xuyên khám phá những xu hướng mới, cập nhật kiến thức về thiết kế bao bì và lĩnh vực liên quan. Bên cạnh đó, dịch giả cũng cần phải nắm vững giá trị cốt lõi của thương hiệu, nhận diện tình cảm và tư duy của khách hàng để tạo ra bản dịch phù hợp và gắn kết.
Trong thế giới game, dịch thuật sáng tạo biến những câu chuyện, nhiệm vụ và dialog trở nên sống động và lôi cuốn. Cốt truyện được tái tạo một cách tinh tế để lôi cuốn người chơi và đưa họ vào một hành trình phiêu lưu đích thực. Các nút bấm, menu, lời thoại và hướng dẫn được dịch thuật một cách thông minh, mang lại sự tương tác tự nhiên và dễ dàng cho người chơi.
Trong lĩnh vực dịch thuật sáng tạo ngành game, dịch giả là những người điêu luyện trong việc chọn từ ngữ, mở ra thế giới tưởng tượng bất tận cho người chơi. Họ tạo nên từng chi tiết tinh xảo để tái tạo văn hóa, tâm trạng và cảm xúc từ phiên bản gốc sang phiên bản dịch mang đến một trải nghiệm tuyệt vời. Dịch giả cần có trí tưởng tượng phong phú, không ngại thử nghiệm và đưa ra những ý tưởng mới mẻ.
Tìm hiểu thêm: Biên dịch Game.
Ví dụ về dịch thuật sáng tạo trong lĩnh vực game
Để tạo ra sự nhận diện và tương tác sâu sắc với người chơi Việt, công ty phát triển Riot Games đã thể hiện sự sáng tạo và tinh tế trong các tên gọi của nhân vật, kỹ năng và vật phẩm trong “Liên Minh Huyền Thoại”. Tên gọi nhân vật Master Yi đã được dịch thành “Kiếm Sư” để phản ánh tính chất võ thuật của nhân vật. Ngoài ra, việc dịch thuật tên thú cưng, đồ vật và hiệu ứng cũng được thực hiện một cách sáng tạo, gần gũi và thú vị nhất với người chơi Việt.
Dịch thuật sáng tạo trong thư từ/email là quá trình chuyển đổi và tái tạo nội dung thư từ hoặc email một cách sáng tạo và hấp dẫn, nhằm truyền đạt ý nghĩa, cảm xúc và thông điệp một cách hiệu quả đến người đọc. Quá trình này có vai trò quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ với khách hàng cũng như đối tác trong môi trường kinh doanh và giao tiếp quốc tế.
Trong việc dịch thuật sáng tạo thư từ/email, dịch giả tập trung vào việc tạo ra một phiên bản dịch thuật thể hiện được phong cách, tư duy của người viết gốc. Họ phải lựa chọn từ ngữ, xây dựng câu và cấu trúc văn bản sao cho cuốn hút và ấn tượng. Bên cạnh đó họ cần sử dụng các kỹ thuật văn phong, mô phỏng cách diễn đạt để tăng cường sức hấp dẫn của thư từ/email.
Tìm hiểu thêm: Dịch thuật Email
Ví dụ về dịch thuật sáng tạo thư từ/email
Ứng dụng gọi xe, giao hàng Grab đã đạt được thành công đáng kể khi sử dụng dịch thuật sáng tạo email tại thị trường Việt Nam nhờ sự kết hợp tuyệt vời giữa cảm xúc và sự sáng tạo. Grab đã tạo ra những thông điệp đầy cảm xúc, từ những câu chuyện về trải nghiệm người dùng đáng nhớ, cho đến những lời mời đầy thân thiện, email của Grab mang đến một cảm giác gần gũi và thân mật.
Dịch thuật sáng tạo văn học là một quá trình biến những trang sách trở nên sống động hơn, điều đặc biệt ở phương pháp này là sự khám phá tác phẩm qua trí tưởng tượng và sự sáng tạo của dịch giả. Từ những mảnh ghép ngôn ngữ và văn hóa, quá trình dịch thuật sẽ tạo ra một bức tranh mới, mở ra cánh cửa cho sự hiểu biết và giao lưu văn hóa của thế giới.
Dịch thuật sáng tạo văn học đòi hỏi dịch giả không chỉ có kiến thức vững vàng về ngôn ngữ, mà còn phải có sự sáng tạo và tình yêu đối với nghệ thuật văn học. Người dịch phải cảm nhận tâm hồn của tác phẩm gốc, hiểu rõ nhịp điệu, tiếng gọi và ý nghĩa sâu xa trong từng câu chữ để tái hiện một cách sống động trong ngôn ngữ đích.
Dịch thuật sáng tạo tên phim/sách là quá trình nhằm tái tạo tinh thần, ý nghĩa và hiệu ứng của tác phẩm gốc trong ngôn ngữ đích một cách độc đáo và gợi cảm xúc, từ đó mang lại một cách tiếp cận mới và sáng tạo đối với tác phẩm nghệ thuật khi giới thiệu ra công chúng.
Dịch giả là những nhà điêu khắc từ ngữ, họ không chỉ đơn thuần diễn đạt ý nghĩa mà còn cố gắng truyền tải cảm xúc, tinh thần của tác phẩm gốc vào tên phim, tên sách, đồng thời cũng phải đảm bảo tính nhất quán để tạo trải nghiệm thú vị và trí tưởng tượng cho đối tượng độc giả.
Ví dụ về dịch tên phim/sách
Tên phim “La La Land” khi dịch thuật sáng tạo sang tiếng Trung “爱乐之城” (Ài Lè Zhī Chéng) diễn đạt ý nghĩa là “Thành phố của tình yêu âm nhạc”. Dịch giả đã sáng tạo trong việc lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu phù hợp với ngôn ngữ và văn hóa tiếng Trung.
So với bản gốc, bản dịch truyền tải được sắc thái mơ mộng, lãng mạn với ý nghĩa tương tự nhưng không hoàn toàn trùng hợp với tên gốc. Tên gốc “La La Land” mang ý nghĩa về niềm đam mê, giấc mơ và tình yêu đối với thành phố Los Angeles, trong khi dịch thuật sang tiếng Trung “爱乐之城” (Ài Lè Zhī Chéng) tập trung vào tình yêu và niềm đam mê với âm nhạc trong một thành phố đầy thách thức.
Dịch thuật sáng tạo phụ đề là quá trình biến đổi và tạo ra các phụ đề cho âm thanh, hình ảnh trong phim, chương trình truyền hình, video hay các tác phẩm truyền thông khác. Dịch giả không chỉ dịch nghĩa một cách chính xác và trung thực, mà còn phải tìm cách truyền tải được cảm xúc và ý nghĩa của tác phẩm gốc.
Ngoài ra, người dịch cần duy trì sự đồng nhất trong phong cách dịch thuật, giúp khán giả dễ dàng theo dõi nội dung. Dịch giả phải có kiến thức sâu rộng về cả ngôn ngữ và văn hóa, hiểu rõ về đối tượng khán giả để đáp ứng được sở thích và yêu cầu của họ.
Tìm hiểu thêm: Dịch phụ đề Video; Dịch phụ đề Phim
Ví dụ dịch thuật sáng tạo phụ đề
Bộ phim “Bỗng Dưng Trúng Số” hay tên gốc là “6/45” của Hàn Quốc, trong phụ đề tiếng Việt, các từ tiếng lóng như “Ô dề” (lố lăng), “ra dẻ” (ra vẻ), “ét ô ét” (SOS), “chằm zn” (trầm cảm) được sử dụng để tạo ra tiếng cười và gần gũi với khán giả. Bên cạnh đó, lời ca khúc “Dằm trong tim” của Lương Bích Hữu – một ca sĩ nổi tiếng tại Việt Nam và các câu hát như “Nối vòng tay lớn” và “Nắng chiếu lung linh muôn hoa vàng” cũng được đưa vào phụ đề, tạo thêm sự phong phú và thú vị.
Mặc dù cách dịch có thể không trung thành hoàn toàn với bản gốc, nhưng việc “tiếp biến văn hóa” và sự sáng tạo trong việc bắt trend đã được khán giả tiếp nhận và thích thú.
Dịch thuật sáng tạo truyền thông nội bộ là quá trình biến đổi và tái tạo thông điệp trong tổ chức, vượt qua giới hạn dịch thuật để tạo ra thông điệp hấp dẫn và hiệu quả trong môi trường nội bộ. Quá trình dịch thuật, bao gồm dịch các tài liệu như: bản tin, tài liệu đào tạo, hướng dẫn làm việc, email, bài viết trên website nội bộ…để đảm bảo thông điệp được truyền tải chính xác và thống nhất.
Chuyên viên dịch thuật trở thành những người nắm giữ quyền lực của ngôn ngữ, họ phải hiểu rõ mục tiêu, giá trị và văn hóa của tổ chức để đảm bảo thông điệp được truyền tải chính xác. Đồng thời, họ phải đảm bảo thông điệp dịch thuật không biến tướng và tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin của tổ chức.
Tìm hiểu thêm: Dịch tài liệu truyền thông nội bộ.
Ví dụ dịch thuật sáng tạo truyền thông nội bộ
Trong tài liệu gốc tiếng Anh về hướng dẫn dành cho nhà bán hàng của sàn thương mại điện tử Shopee, một phần quan trọng của quy trình bán hàng được gọi là “Shopee Success Formula”. Để tạo sự gần gũi và gây tò mò với nhân viên và nhà bán hàng tại Việt Nam, dịch giả sử dụng từ ngữ khéo léo và tạo ra thông điệp hấp dẫn là cụm từ “Công thức Vàng Shopee” giúp nhấn mạnh sự quan trọng và giá trị của việc thực hiện đúng quy trình bán hàng trên nền tảng này.
Dịch thuật sáng tạo nội dung giáo dục là quá trình dịch thuật và điều chỉnh nội dung giáo dục một cách linh hoạt và sáng tạo, nhằm truyền tải kiến thức và ý nghĩa giáo dục cho đối tượng học sinh, sinh viên, nhằm đảm bảo hiệu quả và sự tương tác tích cực trong quá trình học.
Dịch giả trong dịch thuật sáng tạo nội dung giáo dục cần sở hữu kiến thức về giáo dục, sự sáng tạo, cùng với sự kiên nhẫn và tận tâm. Họ phải hiểu rõ về ngôn ngữ và văn hóa của cả nguồn và đích, biết cách chọn lọc từ ngữ phù hợp để tái tạo ý nghĩa một cách chính xác.
Để đạt được bản dịch chất lượng trong các loại hình dịch thuật sáng tạo, điều quan trọng là hiểu rõ yêu cầu và áp dụng các kỹ thuật dịch thuật sáng tạo phù hợp. Chi phí dịch thuật sáng tạo sẽ khác nhau dựa trên độ dài của tài liệu, ngôn ngữ đích và độ phức tạp của nội dung.
Quý vị nên lựa chọn một đơn vị dịch thuật có đội ngũ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực dịch thuật sáng tạo để đảm bảo chất lượng và tính nguyên bản của tác phẩm gốc. Hơn nữa, quý vị nên lưu ý chọn một đơn vị dịch thuật cung cấp các dịch vụ bổ trợ như Chế bản điện tử DTP để đảm bảo bố cục chuyên nghiệp và dịch vụ nghiên cứu về ngôn ngữ người tiêu dùng giúp thông điệp sáng tạo được phù hợp văn hóa địa phương và tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả.
Thao & Co. đơn vị dịch thuật giàu kinh nghiệm trong việc cung cấp dịch vụ dịch thuật sáng tạo, chúng tôi hiểu rõ tầm quan trọng của việc truyền tải thông điệp. Chúng tôi sẽ làm việc cùng quý vị để hiểu rõ yêu cầu và tạo quy trình dịch thuật phù hợp, cam kết sẽ cung cấp thông tin rõ ràng về chi phí dịch thuật tương ứng. Liên hệ với Thao & Co. tại trang Nhận Báo Giá của chúng tôi để nhận báo tư vấn chi tiết và báo giá nhanh chóng.
